همه گیرشناسی بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه در استان گلستان: اثر بیماری بر صفات کمّی و کیفی مؤثر در عملکرد

نویسندگان

مرتضی عربسلمانی

سیدمحمود اخوت

عباس شریفی تهرانی

محمد جوان نیکخواه

چکیده

بیماری پژمردگی ورتیسلیومی پنبه ناشی از قارچ verticilium dahliae kleb. یکی از مهم ترین بیماری های پنبه در استان گلستان است. به منظور تعیین اثر بیماری بر خصوصیات کمّی و کیفی وهم بستگی صفات مؤثر در عملکرد با تحمل به بیماری، 1500 بوته انتخاب و با توجه به میزان سلامت آنها به پنج گروه  تقسیم شدند. از هر گروه 100 بوته انتخاب و صفات کمی و کیفی بوته و وش ، قوه نامیه و وزن هزار دانه بذور تعیین و ضریب کاهش هر خصوصیت برای هر درجه بیماری نسبت به بوته سالم محاسبه شد. آنالیز واریانس یک طرفه صفات اندازه گیری شده در هر گروه در قالب طرح کاملاً تصادفی و به روش نرم افزار sas نسخه 9 و مقایسه میانگین صفات به روش tukey  در سطح معنی دارf  صورت گرفت. 15 رقم پنبه درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در دو مزرعه آلوده و غیرآلوده به عامل بیماری کشت گردیدند. شاخص بیماری پژمردگی ورتیسلیومی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه زایا تعداد غوزه در بوته، قطر طوقه، عملکرد، زودرسی و وزن تک غوزه اندازه گیری شدند. آنالیز واریانس ساده و مرکب با استفاده از برنامه کامپیوتری mstatc محاسبه و میانگین صفات با آزمون دانکن مقایسه شدند. هم بستگی فنوتیپی دو به دوی صفات با برنامهsas  و هم بستگی ژنتیکی با استفاده از برنامه gen.cor تخمین زده شد. نتایج نشان داد که بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی باعث کاهش ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد شاخه های زایا، تعداد غوزه در بوته، وزن غوزه، وزن هزاردانه، عملکرد، تعداد برگ، کیل، استحکام الیاف، ضریب میکرونر، طول الیاف، یک نواختی الیاف و کاهش قوه نامیه بذرهای استحصالی از بوته های بیمار و افزایش درصد چربی پنبه دانه می شود.هم بستگی ژنتیکی بین شاخص بیماری و تعداد شاخه رویا (63/0)، بین شاخص بیماری با طول شاخه رویا (69/0) و بین شاخص بیماری و طول شاخه زایا (34/0) مثبت و در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودند. بین شاخص بیماری با تعداد شاخه رویا هم بستگی معنی دار و مثبت وجود داشت (31/0r =  و 01/0= a). هم بستگی بین شاخص بیماری با طول شاخه زایا و وزن غوزه، منفی و در سطح 5 درصد معنی دار بود. به عبارت دیگر بوته های بیمار، طول شاخه های زایا و وزن قوزه کمتری دارند. بین شاخص بیماری و تعداد شاخه رویا هم بستگی فنوتیپی مثبت و معنی دار وجود داشت (31/0)، بین شاخص بیماری با طول شاخه زایا و وزن قوزه هم بستگی فنوتیپی منفی و معنی دار مشاهده شد (به ترتیب 21/0- و 18/0-) . بین شاخص بیماری با تعداد شاخه رویا، طول شاخه رویا و طول شاخه زایا هم بستگی ژنتیکی مثبت و معنی داری وجود داشت، بین شاخص بیماری با ارتفاع، زودرسی، وزن غوزه و عملکرد هم بستگی ژنتیکی منفی و معنی دار دیده شد. بنابراین بوته هایی با تعداد شاخه های رویای بیشتر، طول شاخه های زایا و رویای بیشتر و با شاخ و برگ بیشتر، تحمل بیشتری در مقابل حمله عامل بیماری دارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

همه‌گیرشناسی بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه در استان گلستان: اثر بیماری بر صفات کمّی و کیفی مؤثر در عملکرد

بیماری پژمردگی ورتیسلیومی پنبه ناشی از قارچ Verticilium dahliae Kleb. یکی از مهم‌ترین بیماری‌های پنبه در استان گلستان است. به منظور تعیین اثر بیماری بر خصوصیات کمّی و کیفی وهم‌بستگی صفات مؤثر در عملکرد با تحمل به بیماری، 1500 بوته انتخاب و با توجه به میزان سلامت آنها به پنج گروه  تقسیم شدند. از هر گروه 100 بوته انتخاب و صفات کمی و کیفی بوته و وش ، قوه نامیه و وزن هزار دانه بذور تعیین و ...

متن کامل

ارزیابی تحمل ارقام مختلف پنبه نسبت به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی

عباس خیری1*، محسن فتحی2 1- گروه گیاهپزشکی دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان، تهران، ایران 2- موسسه تحقیقات پنبه کشور *نویسنده مسئول: [email protected] تاریخ دریافت:21/4/88 تاریخ پذیرش:6/12/88 چکیده به منظور ارزیابی میزان مقاومت به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی (Verticillium dahliae kleb) و عملکرد در شرایط مزرعه، تعداد شش رقم پنبه در یک طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار ...

متن کامل

بررسی اثر روش‌های خاک‌ورزی بر بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی سه رقم پنبه

با توجه به کاهش سطح زیر کشت پنبه به دلیل با صرفه نبودن تولید آن، کشت این محصول به کشت پس از محصولات پائیزه (کشت دوم) سوق داده می شود. برای کاهش زمان آماده‌سازی زمین و همچنین کاهش هزینه تولید، کشت پنبه به صورت بدون خاک‌ورزی توصیه می‌گردد. اما این روش مدیریتی سبب گسترش برخی بیماری­های گیاهی می­شود. بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی با عامل قارچی Verticillium dahliae یکی از مهم‌ترین عوامل محدود کننده کاش...

متن کامل

بررسی اثر روش‌های خاک‌ورزی بر بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی سه رقم پنبه

با توجه به کاهش سطح زیر کشت پنبه به دلیل با صرفه نبودن تولید آن، کشت این محصول به کشت پس از محصولات پائیزه (کشت دوم) سوق داده می شود. برای کاهش زمان آماده‌سازی زمین و همچنین کاهش هزینه تولید، کشت پنبه به صورت بدون خاک‌ورزی توصیه می‌گردد. اما این روش مدیریتی سبب گسترش برخی بیماری­های گیاهی می­شود. بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی با عامل قارچی Verticillium dahliae یکی از مه...

متن کامل

اثرات سه نوع کمپوست بر بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه Verticillium dahliae در شرایط گلخانه

چکیده پنبه (Gossypium hirsutum) از گیاهان مهم صنعتی و استراتژیک به‌شمار می‌رود که پژمردگی ورتیسیلیومی از مخرب‌ترین بیماری‌ها‌ی آن است. این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر سه نوع کمپوست (حاصل از ضایعات شهری، بقایای گیاهی و فراورده‌ی سیلوی دامپروری) بر پیشرفت بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پنبه رقم ورامین در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد انجام گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چها...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
بیماریهای گیاهی

ناشر: انجمن بیماری شناسی گیاهی ایران

ISSN 2774-0006

دوره 47

شماره 1 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023